تاریخچه لیگ فوتبال بانوان کوثر + قهرمان ها
یازده دوره از لیگ برتر فوتبال زنان ایران سپری‌شده و طی این سال‌ها تیم‌های زیادی به مقام قهرمانی رسیده‌اند. در این گزارش مروری بر قهرمانان ادوار مختلف لیگ ایران خواهیم داشت که فوتبالدخت آن را طبق تحقیقات نفربه‌نفر از بازیکنان و مربیان تیم‌های مختلف گرداوری کرده است. برای جمعاوری این اطلاعات ماه‌ها تلاش شده است. لطفاً در صورت استفاده از محتوا یا تصاویر حافظ منبع و حقوق ناشر باشید:بال گستر مازندران؛ پرواز با بال‌های آهنین
نخستین دوره لیگ برتر فوتبال زنان ایران طی سال‌های 1386 تا 1387 برگزار شد. قبل از این دیدارها اما یک دوره مسابقات متمرکز و یک دوره لیگ دسته اول به جهت جواز حضور تیم‌ها در لیگ برتر برگزار شد. تیم فوتبال زنان هواپیمایی بال گستر مازندران قهرمان نخستین دوره لیگ ایران شد. بال گستر تیمی از شهر ساری با حضور بازیکنان نام‌آشنایی همچون مهسا پورمحمدیان، زهره زمانی، سمانه چهکندی، نسیم موسوی، نرگس رودگر ، بیان محمودی ، فاطمه شیخ الاسلامی، فاطمه بخشی، مریم احمدی، نجمه مسلمی، حمیرا جهان تیغ، سمیرا جهاندار ، فاطمه ارژنگی، محبوبه یوسف پور، زهرا امینی، آذر موسوی، بهناز افشار ، عاطفه کاشف مربیگری سرکار خانم صوفی و آقای نمازی بودبال گستر متعلق به یک شرکت هواپیمایی با همین نام بود که گفته می‌شد تحت مدیریت جهانگیر الماسی بازیگر مشهور سینما و تلویزیون فعالیت می‌کرد. این تیم در نخستین دوره لیگ با 29 امتیاز قهرمان شد.
در اولین دوره لیگ زنان تیم ملوان بندرانزلی که در آن سال از شرایط خوب مالی و باشگاهی بهره‌مند بود با مجموع 21 امتیاز در مقام دوم جدول ایستاد. افسانه اقبال بازیکن ملوانی‌ها در رقابت با بیان محمودی از بال گستر مازندران سرانجام با 11 گل زده برترین گلزن لیگ و نخستین خانم گل لیگ فوتبال زنان ایران لقب گرفت.
مقام سوم جدول اولین لیگ رسمی زنان ایران هم به دانشگاه آزاد رسید.
از عرشه تا عرش با ملوانان
دومین دوره لیگ زنان ایران پس از وقفه‌ای یک‌ساله در سال 1388 با حضور 16 تیم مختلف از شهرهای ایران و قهرمانی دختران انزلی برگزار شد. تیم فوتبال زنان ملوان بندرانزلی که تا آن روزها افتخاراتی همچون قهرمانی مسابقات منطقه‌ای ، قهرمانی مسابقات لیگ دسته یک و نائب قهرمانی لیگ سال گشته را در کارنامه داشت در همان سال در مسابقات باشگاهی کشورهای اسلامی به میزبانی تهران هم شرکت کرد و جام مسابقات بین‌المللی پاکستان را نیز بالای سر برد. فرشته کریمی بازیکن نام‌آشنای فوتسال زنان ایران در این رقابت‌ها لباس ملوان به تن کرد و در رشته فوتبال برای انزلیچی‌ها به میدان رفت تا افتخاری همچون خانم گلی یک رقابت بین‌المللی در رشته فوتبال را هم در کارنامه خود ثبت کند. دختر باغیرت ملوان یعنی مریم ایراندوست نیز بهترین بازیکنان این جام بود.سارا قمی گلزن ترین بانوی فوتبال ایران نخستین تجربه خانم گلی رقابت‌ها را در لیگ دوم و با 26 گل به ثبت رساند. در آن سال تیم عقاب مازندران به مقام دوم رسید و شهرداری بم نام پرآوازه لیگ زنان ایران هم بر سکوی سوم رقابت‌ها ایستاد.
در این تصویر ایستاده از راست: افروز مظفری، ساحل رفیعی،شیوا غلامی، طاهره شریف زاده، سپیده نزهتی، هاجر شاه ملک پور، سارا سلحشور، هدیه لطیفی، سهیلا میکاییلی، مریم ایراندوست و نشسته از راست: شهناز عباسی، عارفه مهرور، سونیا مجیدی، معصومه حسرتی، پگاه نوری، سارا قمی، افسانه اقبال و فائزه عبدی نژاد هستند
شن سا؛ اولین تجربه فوتبالی زنان اراک
شن سا تیمی با کاریزمای متفاوت و از بخش خصوصی بود که عمری بیش از دو سال در رقابت‌های لیگ زنان نداشت اما بازیکنان و چهره‌های بزرگی را به فوتبال ملی و باشگاهی زنان ایران معرفی کرد. در این تیم نام‌هایی همچون بیان محمودی، یگانه خلیلی، پولین عینی ، زهره عینی، راضیه موسوی، محبوبه یوسف پور، زهره کودایی، سمانه چهکندی و کوهستان خسروی توپ می‌زدند. بیا محمودی پس از سه سال درخشش در کورس خانم گلی سرانجام برای اولین بار در سومین دوره لیگ ایران با 32 گل به مقام خانم گلی رسید. در سال 1389 که با قهرمانی زنان شن سا همراه بود ملوان بندرانزلی نائب قهرمان شد و او نصر فارس به مقام سوم لیگ رسید.ایزاکپا یوفوما پیس به‌عنوان بازیکن، مربی و بدن‌ساز نخستین بازیکن خارجی لیگ فوتبال ایران بود که به خدمت باشگاه شن سا درآمده بود. بازیکنی با اصالتی از کشور نیجریه که در روسیه فعالیت می‌کرد.
آغاز حکومت شهرداری بم در فوتبال زنان
شهرداری بم، پرافتخارترین تیم فوتبال زنان ایران برای نخستین بار در لیگ چهارم و سال 1390 با مربیگری مرضیه جعفری بر سکوی قهرمانی رقابت‌های لیگ ایستاد. در آن سال بازیکنانی همچون مهدیه ملایی، کویستان خسروی، سمانه خدابنده لو، زهرا حاتم نژاد، زهره عینی، صفورا جعفری، زینب چوبین، زهرا کوهستانی، الهام انصاری و فاطمه ارژنگی در شهرداری بم حضور داشتند. دومین تیم لیگ اما سرخ‌پوشان گرگان بود که باوجود حضور خانم گل لیگ یعنی مریم رحیمی به مقامی بالاتر از دومی نرسید. فریکو سیرجان نیز در مقام سوم رقابت‌ها ایستاد
شهرداری بم ، ملوان و آینده‌سازان؛ یک مثلث همیشگی!
در سال 1391 ، 1392 و 1393 یک مثلث همیشگی فاتح لیگ فوتبال زنان ایران بودند. روند این سه سال را می‌توان عنوان تکراری‌ترین دوره افتخارات ورزشی دانست. طی همه این سال‌ها شهرداری بم با هدایت مرضیه جعفری به قهرمانی رسید و ملوان بندرانزلی در سکوی دوم ایستاد. نکته جالب‌تر جایی است که سارا قمی در هر سه سال به‌عنوان برترین گلزن لیگ معرفی شد. سارا قمی در سال 1391 با 47 گل ، سال 1392 با 35 گل و در سال 1393 با 37 گل گلزن ترین زن فوتبال ایران لقب گرفت.
شهرداری سیرجان ترمز بم را کشید؛ وقتی‌که کرمان پایتخت فوتبال زنان ایران شد
فصل 1394 اما با افت شهرداری بم و ظهور پدیده‌ای دیگر از دیار کرمان یعنی شهرداری سیرجان همراه شد. در هفته آخر رقابت‌ها شهرداری سیرجان با یک اختلاف امتیاز صدرنشین بود و ملوان جدی‌ترین رقیب قهرمانی آن‌ها در جایگاه دوم قرارگرفته بود. روز شانزدهم بهمن‌ماه 1394 تیم شهرداری سیرجان با پیروزی 11 بر صفر مقابل وحدت ایثار گرگان به 41 امتیاز رسید و قهرمان هشتمین دوره لیگ فوتبال زنان ایران شد.مراسم جشن قهرمانی با حضور مهدی تاج نائب رئیس فدراسیون فوتبال، غلامرضا بهروان عضو هیئت‌رئیسه فدراسيون فوتبال، الهه عرب عامري نایب‌رئیس امور زنان فدراسيون فوتبال و گلاره ناظمي مسئول برگزاري ليگ برتر زنان در چمن تختی سیرجان برگزار شد.
در جدول امتیازی آن سال شهرداری سیرجان (۴۱ امتیاز) ، ملوان بندرانزلی (۴۰ امتیاز) ، شهرداری بم (۳۹ امتیاز) آینده‌سازان میهن نجف‌آباد (۳۸ امتیاز) همیاری ارومیه (۲۵ امتیاز) شهرداری سنندج (۲۰ امتیاز و تفاضل گل ۱۱-) ، پالایش گاز ایلام (۲۰ امتیاز و تفاضل گل ۱۳-) ، شهرداری ازنا (۹ امتیاز) و وحدت ایثار گرگان (۴ امتیاز) کسب کردند
آینده‌سازان میهن نجف‌آباد؛ انحلال، پاداش قهرمانی دختران اصفهان
در سال 1395، تیم آینده‌سازان میهن نجف‌آباد اصفهان آخرین دیدار خود مقابل قشقایی شیراز را با نتیجه ۵ بر ۱ در ورزشگاه حافظیه به اتمام رساند. تیم آینده‌سازان با کسب سه امتیاز این بازی 47 امتیازی شد و بر سکوی قهرمانی تکیه زد. شهرداری بم با 46 امتیاز و شهرداری سیرجان با 45 امتیاز به‌عنوان دومی و سومی این رقابت‌ها دست یافتند.زهرا حاتم نژاد از تیم پالایش گاز ایلام با 27 گل خانم گل بازی‌ها شد. بهترین گلزن آینده‌سازان فروغ موری بود و هدایت این تیم را سمیه شهبازی بر عهده داشت. پس از قهرمانی این تیم شرکت موتوسل که به‌عنوان اسپانسر معرفی‌شده بود کنار رفت و آینده‌سازان میهن در سالی که به قهرمانی رسیده بود منحل شد. بیش از نیمی از بازیکنان آن تیم در فصل بعد به عضویت سپاهان اصفهان درآمدند.
بازگشت شهرداری بم
تیم فوتبال شهرداری بم قهرمان لیگ برتر فوتبال زنان ایران در آخرین دیدار فصل 1396 پس از پیروزی برابر ذوب‌آهن اصفهان در هفته پایانی لیگ برتر فوتبال زنان ایران جشن قهرمانی خود را بر پا کرد و کاپیتان کوهستان خسروی جام قهرمانی را بالای سر برد.پرونده لیگ دهم فوتبال زنان با قهرمانی شهرداری بم ، نایب‌قهرمانی شهرداری سیرجان و سومی راه یاب ملل مریوان بسته شد.
دوباره بم؛ دوباره جام
یازدهمین دوره مسابقات لیگ فوتبال زنان ایران با نکات جالبی همراه بود. نخست آنکه شهرداری بم که رکوردهای خارق‌العاده فردی و تیمی زیادی از خود برجای گذاشته بود مثل سال قبل دوباره در آخرین دیدار مقابل ذوب‌آهن اصفهان جام قهرمانی را بالای سر برد. همچنین به دلیل اردوهای متعدد فوتبال ملی در رده‌های سنی مختلف طولانی‌ترین فصل ادوار مختلف لیگ فوتبال زنان در آذرماه سال 1397 شروع و در تیرماه سال 1398 خاتمه یافت. به دلیل تقارن هفته‌های پایانی لیگ با ماه رمضان برای اولین رقابت‌های فوتبال زنان در شب برگزار شد. کارنامه یازدهمین دوره لیگ برتر فوتبال زنان ایران با قهرمانی تیم شهرداری بم، نایب‌قهرمانی تیم شهرداری سیرجان و جایگاه سومی تیم سپاهان اصفهان به پایان برسد. همچنین مراسم اهدای کاپ قهرمانی در ورزشگاه فولادشهر با حضور مسئولین فدراسیون فوتبال و شورای شهر بم برگزار شد.شهرداری بم در طول فصل، تقریباً هیچ چالش جدی‌ای را تجربه نکرد و پیروزی‌های ۰-۱۵، ۰-۱۲، ۰-۹، ۱-۱۱ و ۰-۷ از پرگل‌ترین مسابقات بمی‌ها در طول فصل جاری بود. شاگردان مرضیه جعفری در روزهایی که پارس جنوبی به‌اندازه یک تیم یازده نفره بازیکن نداشت و ملوانان انزلی از سفر به شهرهای مختلف ایران ناتوان بودند، باثبات‌ترین تیم لیگ کوثر لقب گرفتند و بدون شکست، با هفت گل خورده و تنها یک تساوی مقابل شهرداری سیرجان بااقتدار قهرمانی در لیگ برتر را جشن گرفتند. شهرداری بم در ۲۲ بازی ۱۱۲ گل زد و ۶۴ امتیاز گرفت!
جدول لیگ فوتبال بانوان فصل 97 - 98
| # | تیم | بازی | زده | خورده | برد | تساوی | باخت | تفاضل | امتیاز |
| 1 | شهرداری بم | 22 | 112 | 7 | 21 | 1 | 0 | 105 | 64 |
| 2 | شهرداری سیرجان | 22 | 90 | 9 | 18 | 3 | 1 | 81 | 57 |
| 3 | سپاهان اصفهان | 22 | 77 | 23 | 15 | 1 | 6 | 54 | 46 |
| 4 | راهیاب ملل مریوان | 22 | 63 | 28 | 13 | 4 | 5 | 35 | 43 |
| 5 | ذوب آهن اصفهان | 22 | 58 | 23 | 12 | 4 | 6 | 35 | 40 |
| 6 | ملوان بندرانزلی | 22 | 50 | 21 | 11 | 4 | 7 | 29 | 37 |
| 7 | پالایش گاز ایلام | 22 | 38 | 33 | 10 | 2 | 10 | 5 | 32 |
| 8 | همیاری ارومیه | 22 | 41 | 45 | 6 | 3 | 13 | -4 | 21 |
| 9 | سینا بوشهر | 22 | 23 | 77 | 4 | 1 | 17 | -54 | 13 |
| 10 | آذرخش زاگرس شیراز | 22 | 10 | 91 | 3 | 3 | 16 | -81 | 12 |
| 11 | آذرخش تهران | 22 | 10 | 127 | 3 | 1 | 18 | -117 | 10 |
| 12 | سپیدار قائمشهر | 22 | 11 | 99 | 2 | 1 | 19 | -88 | 7 |
زهرا قنبری با ۵۱ گلی که در این فصل به ثمر رساند، رکورد سارا قمی در سال ۹۱ را شکست. هاجر دباغی، افسانه چترنور و سارا قمی با ۳۳ گل، سه خانم گل مشترک لیگ کوثر در رده‌های بعدی بودند.
فصل دوازدهم؛ فوتبال زیر سایه کرونا
رقابت های دوازدهمین دوره مسابقات لیگ فوتبال زنان ایران در هفته هجدهم به دلیل شیوع ویروس کرونا در ایران لغو شد. آخرین مسابقات در 4 اسفند 1398 برگزار شد و سپس در حدود سه ماه به تعلیق درآمد تا روز 29 اردیبهشت 99 سرانجام تیم ها از سردرگمی رهایی یابند. در حالی که لیگ مردان در ایران اجازه فعالیت پیدا کرد با رضایت اکثر تیم های فعال در لیگ فوتبال زنان پرونده مسابقات بسته شد تا شهرداری بم صدرنشین چهار هفته زودتر عنوان قهرمانی لیگ را تصاحب کند.جدول لیگ فوتبال بانوان فصل 98 - 99
| # | تیم | بازی | زده | خورده | برد | تساوی | باخت | تفاضل | امتیاز |
| 1 | شهرداری بم | 18 | 83 | 6 | 18 | 0 | 0 | 77 | 54 |
| 2 | وچان کردستان | 18 | 63 | 6 | 16 | 0 | 2 | 57 | 48 |
| 3 | شهرداری سیرجان | 18 | 71 | 16 | 13 | 2 | 3 | 55 | 41 |
| 4 | سپاهان اصفهان | 18 | 71 | 20 | 12 | 2 | 4 | 51 | 38 |
| 5 | پالایش گاز ایلام | 18 | 39 | 18 | 11 | 2 | 5 | 21 | 35 |
| 6 | هیات فوتبال البرز | 18 | 32 | 30 | 8 | 1 | 9 | 2 | 25 |
| 7 | ملوان بندرانزلی | 18 | 23 | 44 | 6 | 2 | 10 | -21 | 20 |
| 8 | ذوب آهن اصفهان | 18 | 18 | 45 | 6 | 0 | 12 | -27 | 18 |
| 9 | همیاری ارومیه | 18 | 12 | 57 | 5 | 1 | 12 | -45 | 16 |
| 10 | آذرخش زاگرس شیراز | 18 | 11 | 62 | 4 | 1 | 13 | -51 | 13 |
| 11 | آویسا خوزستان | 18 | 18 | 70 | 2 | 1 | 15 | -52 | 7 |
| 12 | سینا بوشهر | 18 | 11 | 78 | 1 | 0 | 17 | -67 | 3 |
در جدول گلزنان نیز هاجر دباغی از سپاهان 27 گل، سمیه خرمی از وچان کردستان 26 گل و بهنازطاهرخانی و زهرا قنبری از شهرداری بم با 21 گل مقام های اول تا سوم را کسب کردند.
